Waxa wargeyska Warsugan
baahiyay muuqaal (video)
muujinaya wan ku xidhan rug booliis ku taal Hargeysa. Waxa wanka loo haystaa
inuu hirdi ku dilay wan kale.
Xeer ahaan waxa jira cid masuuliyad qaadda oo dembi loo raaco
iyo cid aan qaadin. Si taas loo helo aragtida
cilmiyeed ee fiqiga sharciga (jurisprudence) oo ah falsafadda qaanuunka waxay
mudo aad u dheer ka hor deristay in la qeexo qof si uu u yeesho xuquuq una
qaado masuuliyado.
Inkasta oo dusha sare qofka caadiga ah ay ugu muuqato sheeko
sahlan, hadana marka hoos loogu daadego waa shay kakan. Waxa qof loo kala
abla-ableeyey laba: qof dabiici ah (banii aadam) iyo qof qaanuuneed (artificial
person). Tan danbe waxa la siiyay shirkadaha, ururada, hay’adaha dawladeed iwm
si ay fursad ugu helaan inay sharciga hortiisa wax ku raadsan karaan waxna
lagaga qaadi karo. Haseyeesheee, qofnimada qofka qaanuuneed waa mid aan buuxin
oo leh xanibaado cayiman oo dhawra ah iyo dhinaansho.
Qofka dabiiciga ah laftiisa waxa jira duruufo iyo xaalado
kala duwan oo ka qaada culayska qofnimo ahaan u saaran, sida xanuunka maskaxda
ama sebinimada.
Iska daa fuqahada iyo dadka cilmiga sharciga bartay e, dadka
caadiga ahi marna kuma doodin mana raadsan in xayawaanka dusha laga saaro
culays la mid ah ka dadka. Haayo ma yeedhaanku garaad ma leh iyo garasho. Garaadku
waa nimco wayn oo aadanuhu kaga duwan yahay noolaha kale ee dunida la jooga. Galladaasi
waxay dusha ka saartay masuuliyad iyo culays in loo raaco wuxuu gaysto.
In xoolaha laga mid dhigo dadka waxay ka dhigan tahay in hoos
loo celiyay qofnimada iyo karaamada dadka. Waayo xooluhu ma gaadhin mana gaadhi
doonaan heer dadnimo, balse dadka ayaa mararka qaar hoos ugu dhaca heer
xayawaanimo.
No comments:
Post a Comment